Geschiedenis

De plannen voor een concertzaal in Eindhoven bestonden al tientallen jaren. Na een aantal vergeefse pogingen, kregen de Eindhovenaren in 1992 de zaal waar ze naar verlangden: Muziekcentrum Frits Philips Eindhoven, een akoestische topzaal met internationale allure wel te verstaan, waar sinds de opening duizenden wereldbefaamde orkesten en solisten hun opwachting hebben gemaakt. Duik mee in bijna honderd jaar geschiedenis van Muziekgebouw Eindhoven. 

Muziekgebouw Frits Philips Eindhoven was established in 1992 and soon became known internationally for its unique acoustics. Due to rapid internationalization of Eindhoven's brainport region around the 2000s, it became an important venue to musicians and orchestras from all over the world, In 2010, after four months of renovation, Muziekgebouw re-opened its doors, providing its audiences with a technological piece of art specially crafted to improve the concert experience for all genres: classical, pop, jazz, world music and concerts for kids.

Linksonder het terrein van het Binnenziekenhuis, waar tegenwoordig Muziekgebouw Eindhoven gevestigd is.

Alternatieven

In de daar op volgende jaren werden talloze comités in het leven geroepen om een concertzaal te realiseren, maar resultaat bleef nog altijd uit. Onder meer de financiering bleek een heikel punt voor de gemeente Eindhoven. De behoefte aan een concertzaal bleef echter onverminderd groot. Ondernemers namen dan ook het heft in eigen hand. Langzaam maar zeker ontstonden er meer initiatieven voor gebouwen met een culturele functie, zonder dat de gemeente daar een cruciale rol in hoefde te spelen.   

In 1927 opende het Rembrandt Theater aan de Vrijstraat, een schouwburg met bioscoopfunctie die ruimte bood aan 1000 bezoekers en 50 orkestleden. Ook ontwierp architect Batenburg een houten nood-schouwburg, maar dit plan werd afgewezen omdat het brandgevaarlijk zou zijn met de houten constructie. Het meest succesvol was echter het Philips Ontspanningscentrum (POC), in 1929 geopend door Anton Philips. In dit ontspanningsgebouw waren in eerste instantie een eetzaal, bibliotheek, vergaderzalen en een biljart gevestigd. Vijf jaar later besloot Philips echter om de eetzaal te verbouwen tot een echte schouwburgzaal. Het beantwoordde in ieder geval tijdelijk aan de behoefte aan een goede concert- en toneelaccommodatie, al wisten ze ook dat het verre van ideaal was. 

22 juni 1990. Met het neerlaten van een concertvleugel in de bouwput gaat onder muzikale begeleiding van het blazersensemble van het Brabants Orkest de bouw van het Muziekcentrum officieel van start. (Fotografie: Bas Bakermans Publiciteitsfotografie B.V.)


Muziekcentrum Frits Philips


In 1985 bleek dat het eindelijk concreet zou gaan worden. De gemeenteraad was van mening dat de binnenstad een ernstig tekort had in het reeds aanwezige voorzieningenpatroon, en de lang gekoesterde wens om een concertgebouw te stichten. Met de afbraak van Katholiek Leven verdween immers weer een zaal met landelijk gewaardeerde akoestiek uit de stad. Ook het POC zou in 1992 haar deuren sluiten, maar niet voordat er - in aanloop naar de opening van het nieuwe muziekcentrum - alleen nog maar muziekuitvoeringen gehouden werden.

In een in 1987 gepresenteerd rapport, werd uiteengezet waarom Eindhoven juist nu een muziekcentrum nodig had: het Brabants Orkest zou zich er vestigen, maar ook de middenstand zou aanzienlijk profiteren van de komst van de gehoorzaal. Bovendien zouden er activiteiten in de stad plaats kunnen vinden die voorheen ondenkbaar waren in Eindhoven. 

Besloten werd om het nieuwe muziekcentrum te integreren in het plan voor de Heuvelgalerie. De kosten voor de bouw werden beraamd op bijna 34 miljoen gulden (omgerekend zo'n 15 miljoen euro), waarvan de gemeente Eindhoven ruim tweederde voor haar rekening zou nemen. Echter, bij de presentatie van het ontwerp van de gehele Heuvelgalerie, bleek dat de kosten nog 10 miljoen gulden hoger uit zouden gaan vallen voor het muziekcentrum. De gemeente besloot daarom over te gaan op een huurmodel, waarbij niet de gemeente maar de belegger eigenaar zou worden van het muziekcentrum. In 1990 startten de bouwwerkzaamheden door dr. ir. Frits Philips en de oud-dirigent van het Brabants Orkest, Hein Jordans. 

In september 1991 werd de officiële naam van het muziekcentrum bekend gemaakt: Muziekcentrum Frits Philips, vernoemd naar fervent muziekliefhebber en bekend Eindhovenaar Frits Philips. "In de naam willen we het bedrijf Philips eren, en in het bijzonder ook de man die zoveel jaren de personificatie is geweest van de verbondenheid tussen de stad en het bedrijf. In veel opzichten is Frits Philips dat nog steeds. Hij is niet alleen een groot industrieel, maar ook een echt mens en een echte Eindhovenaar", zo luidde de motivatie.
Het Muziekcentrum werd op 2 september 1992 officieel geopend door toenmalig koningin Beatrix, na een aanloop die bijna 100 jaar duurde. Eindhoven had eindelijk de concertzaal gekregen waar men al zo lang naar hunkerde. 

Lees meer: Frits Philips reageert op de naam van het Muziekcentrum 

Muziekgebouw Eindhoven

In de jaren die volgden op de opening van het Muziekcentrum liep het allemaal voortvarend. De internationale top wist haar weg te vinden naar de Eindhovense concertzaal en ook de bezoekers waren zichtbaar tevreden nu 'hun concertzaal' eindelijk realiteit was geworden. Toch werd na achttien jaar besloten om over te gaan op een drastische verbouwing, waarbij er gefocust werd op een moderne uitstraling. "Het concertgebouw van de toekomst", als het ware, waarbij vooral de verlichting de foyers tot leven wekt. 

De grootscheepse verbouwing had tevens als doel om de gemeenschapsfunctie van het gebouw te versterken. Mensen moeten er samen kunnen komen, zonder dat er een hoge drempel ligt; genieten van prachtige muziek onder het genot van een drankje moest mogelijk worden. Hierbij hoorde tevens een naamsverandering. Niet langer zou de concertzaal Muziekcentrum Frits Philips heten, maar 'Muziekgebouw Frits Philips Eindhoven'.

Inmiddels wordt er voornamelijk gesproken over 'Muziekgebouw Eindhoven', hoewel Frits Philips onverminderd zichtbaar is in de concertzaal: de herkenbare gele stoel in de Grote Zaal is een eerbetoon aan Frits Philips, maar ook de buste in de foyer en grand café/restaurant Meneer Frits doen ons nog iedere dag denken aan de oorspronkelijke naamgever. Bovendien staat zijn naam nog altijd in ons logo.